TY - JOUR ID - 49971 TI - بررسی ضرایب انتشار طولی آلودگی‌های غیرواکنشی در محیط‌های سنگدانه‌ای JO - نشریه هیدرولیک JA - JHYD LA - fa SN - 2345-4237 AU - چابک پور, جعفر AU - مینائی, عمر AU - دانشفراز, رسول AD - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه مراغه، مراغه AD - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه‌های هیدرولیکی -گروه مهندسی عمران دانشگاه مراغه، مراغه AD - دانشیار سازه‌های هیدرولیکی،گروه مهندسی عمران، دانشگاه مراغه، مراغه Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 12 IS - 2 SP - 1 EP - 12 KW - محیط سنگریزه‌ای KW - ضریب انتشار طولی KW - آلودگی غیر واکنشی KW - معادله جابجایی-انتشار DO - 10.30482/jhyd.2017.49971 N2 - در بسیاری از جریان­های عبوری از بدنه سد­های سنگریزه­ای و یا زه­کش­های طویل سنگی شامل جریان درون­گذر دارای سطح آزاد، مدل­سازی فرایند­های جابجایی و انتشار آلایند­ه ها از مهمترین مباحث می­باشد. در این تحقیق با استفاده از محلول کلرید سدیم و حسگر­های هدایت الکتریکی که درون محیط سنگ­دانه­ ای کار گذاشته شده بود، اقدام به برداشت منحنی­های رخنه آزمایشگاهی شد و با استفاده از حل تحلیلی معادله جابجایی-انتشار غیرماندگار و روش بهینه ­سازی برازش منحنی با روش کمترین مربعات اقدام به استخراج سری­های زمانی آلودگی در موقعیت­های کارگذاری حسگر­های هدایت ­سنج الکتریکی گردید. مجموعه دستگاه برداشت داده ­ها، شامل حسگر­های هدایت الکتریکی، دستگاه جمع­ آوری داده و نرم ­افزار تهیه شده برای آن بود. در این آزمایش­ها از دو قطر سنگدانه با اندازه ­های متوسط 1/1 و 8/1 سانتی­متر، دو دبی و پنج جرم تزریقی آلودگی استفاده گردید و در نهایت مشاهده شد که بر خلاف توزیع نرمال که حالت خاص و متقارنی از حل معادله مزبور است، منحنی­های رخنه آزمایشگاهی برداشت شده به صورت نامتقارن در بازو­های بالا و پائین ­رونده بوده و بازوی پائین­ رونده بسیار طولانی­ تری را دارد که این به دلیل ذخیره موقت آلودگی درون محیط سنگدانه ­ای و انتقال تدریجی آن به بیرون از محیط می­باشد. در حالت کلی می­توان گفت که حل تحلیلی معادله جابجایی و انتشار قادر به پیش­بینی ساختار کلی منحنی­های رخنه خروجی می­باشد، ولی در بساری از موارد مشاهده گردید که نقطه اوج منحنی تئوریکی پائین­تر از منحنی آزمایشگاهی است. مقادیر متوسط پارامتر­های آماری RMSE،CRM ، ME و MAE برای منحنی­های برداشت شده نیز به ترتیب برابر با 35/1، 000608/0، 640 (ppm) و 9/52 (ppm) می­باشد که تطابق مناسب داده­ های آزمایشگاهی برداشت شده با حل تحلیلی را نشان می­دهد. UR - https://jhyd.iha.ir/article_49971.html L1 - https://jhyd.iha.ir/article_49971_393ff83c702cc0e23881802ac5e79e63.pdf ER -